Europejska Rada Ochrony Danych (EDPB) wkrótce wyda prawdopodobnie najbardziej znaczącą opinię do tej pory: określi, czy Europejczycy nadal mają realistyczną możliwość ochrony swojego prawa do prywatności w Internecie. W listopadzie 2023 r. Meta przyjęła podejście "Pay or Okay". Od tego czasu użytkownicy są zmuszeni albo uiścić "opłatę za prywatność" w wysokości 251,88 euro rocznie, albo zgodzić się na śledzenie. W związku z tym holenderskie, norweskie i hamburskie organy ochrony danych zwróciły się o wiążącą opinię EROD w tej sprawie. Jeśli "Pay or Okay" zostanie zalegalizowane, firmy we wszystkich sektorach przemysłu mogą pójść w ślady Mety - co może oznaczać koniec prawdziwej zgody na wykorzystanie danych Europejczyków. noyb połączył teraz siły z 27 innymi organizacjami pozarządowymi (w tym Wikimedia Europe, Bits of Freedom i Norweską Radą Konsumentów), aby wezwać EROD do wydania opinii, która chroni podstawowe prawo do ochrony danych.
- Wspólne pismo do Europejskiej Rady Ochrony Danych
- Wniosek organu ochrony danych o opinię EROD w sprawie "zgody lub zapłaty"
Meta mówi "płać za swoje prawa". Po tym, jak Europejski Trybunał Sprawiedliwości (TSUE) uznał przetwarzanie danych użytkowników przez Metę za niezgodne z prawem w lipcu ubiegłego roku, Meta skorzystała z kolejnej najlepszej opcji, aby ominąć RODO i wdrożyła tak zwany system "Pay or Okay". Od listopada 2023 r. użytkownicy Instagrama i Facebooka są zmuszeni albo uiścić opłatę w wysokości do 251,88 euro rocznie, albo wyrazić zgodę na śledzenie ich w celach reklamowych. Innymi słowy: Zamiast pytać o zgodę, Meta pobiera opłatę w wysokości 251,88 euro za kliknięcie przycisku "odrzuć". W rzeczywistości większość ludzi po prostu nie ma innego wyboru, jak tylko zaakceptować wykorzystanie swoich danych, gdy zostaną skonfrontowani z opłatą. Efekt ten wyraźnie ilustrują badania naukowe: Przykładowo, dyrektor generalny dostawcy usługi "Pay or Okay" contentpass stwierdził, że 99,9% odwiedzających wyraża zgodę na śledzenie w obliczu opłaty w wysokości 1,99 euro. Jednocześnie obiektywne badania sugerują, że tylko 3-10% użytkowników chce, aby ich dane osobowe były wykorzystywane do ukierunkowanych reklam.
Max Schrems: "Zgodnie z prawem UE użytkownicy muszą mieć "wolny i rzeczywisty wybór", gdy wyrażają zgodę na śledzenie w celu spersonalizowanej reklamy. W rzeczywistości są zmuszeni do uiszczenia opłaty, aby chronić swoje podstawowe prawo do prywatności"
Wstępnie zaznaczone pola są nielegalne, ale opłata za "odrzucenie" jest w porządku? Holenderskie, norweskie i hamburskie organy ochrony danych (DPA) zwróciły się teraz o opinię EDPB w sprawie tego podejścia, która określi przyszłość bezpłatnej zgody online. Możliwe konsekwencje tej opinii wykraczają daleko poza zbieranie danych użytkowników przez Meta: Jeśli "Pay or Okay" zostanie zalegalizowane, podejście to rozprzestrzeni się jak pożar. Można to zaobserwować w Niemczech, gdzie 30% ze 100 najlepszych stron internetowych już korzysta z "Pay or Okay", aby podnieść wskaźniki zgody. Podczas gdy TSUE i władze do tej pory jasno stwierdzały, że np. "wstępnie zaznaczone pola" lub przyciski odrzucenia na drugiej warstwie banera są nielegalne, wydaje się, że samo żądanie pieniędzy nie jest postrzegane jako wyraźny problem. Jeśli organy ochrony danych nie zajmą jasnego stanowiska w tej sprawie, Europejczycy mogą szybko utracić "rzeczywisty lub wolny wybór" w zakresie akceptacji lub odrzucenia przetwarzania ich danych osobowych, co było kamieniem węgielnym RODO i było wielokrotnie podtrzymywane przez TSUE.
Max Schrems: "Oczywiste jest, że leseferystyczne podejście do "Pay or Okay" w niektórych państwach członkowskich jest porażką. Na przykład Niemcy zostały zalane systemami "Pay or Okay" w zaledwie dziewięć miesięcy po tym, jak władze na to zezwoliły. Władze mają teraz szansę odwrócić swoje krajowe podejście, gdy zostanie ono poddane pod głosowanie w Brukseli"
Nieudana próba wsparcia mediów informacyjnych. Pierwsze systemy "Pay or Okay" zostały wprowadzone przez borykające się z trudnościami organizacje informacyjne, które traciły coraz większe przychody z reklam. Wydaje się zatem, że organy ochrony danych zatwierdziły takie systemy w nadziei na wsparcie branży informacyjnej. W rzeczywistości jednak wydawcy otrzym ują resztki przychodów z reklam tylko wtedy, gdy ludzie akceptują śledzenie. Ponadto nawet 99,9% osób wybiera opcję "OK", co prowadzi do minimalnej sprzedaży płatnych subskrypcji. Prawdziwe zyski ze spersonalizowanych reklam pozostają w rękach dużych korporacji, takich jak Meta i Google.
Max Schrems: "Nadzieja była taka, że 'Pay or Okay' może uratować media informacyjne, które straciły przychody z reklam na rzecz 'big tech'. To nie zadziałało, ponieważ 99,9% odmówiło zapłacenia za odzyskanie własnych danych. Ironia polega na tym, że "wielka technologia" wykorzystuje teraz tę lukę dla siebie"
Prawa podstawowe jako dobro luksusowe? Gdyby znaczna liczba firm i stron internetowych przeszła na "Pay or Okay", koszty szybko wymknęłyby się spod kontroli. Przeciętny Europejczyk ma 35 aplikacji zainstalowanych na swoim smartfonie. Gdyby wszystkie te aplikacje poszły za przykładem Mety i pobierały opłatę podobną do 251,88 euro rocznie, cena złamałaby budżet większości ludzi. Mówiąc dokładniej, czteroosobowa rodzina z zaledwie 35 aplikacjami na telefon otrzymałaby rachunek w wysokości 35 263,20 euro rocznie. Sprawiłoby to, że prawo do ochrony danych byłoby w dużej mierze niedostępne, i to nie tylko dla 22,6% populacji europejskiej, która jest obecnie zagrożona ubóstwem lub wykluczeniem społecznym.
Max Schrems: "Każdego miesiąca użytkownicy mają do czynienia z setkami stron internetowych, aplikacji i firm. Wszystkie z nich mogłyby po prostu pobierać "opłatę za prywatność", jeśli użytkownik nie zgadza się na gromadzenie, udostępnianie lub sprzedaż swoich danych. Jeśli policzyć, daje to tysiące euro rocznie"
28 organizacji pozarządowych wzywa EROD do ochrony swobodnej zgody online. Niżej podpisanych 28 organizacji pozarządowych i organizacji praw konsumentów (w tym Wikimedia Europe, Bits of Freedom i Norweska Rada Konsumentów) wzywa zatem EROD i wszystkie krajowe organy ochrony danych do zdecydowanego sprzeciwu wobec "Pay or Okay", aby zapobiec stworzeniu znaczącej luki w RODO. Opinia EROD ukształtuje przyszłość ochrony danych i Internetu na wiele lat. Niezwykle ważne jest, aby opinia rzeczywiście gwarantowała osobom, których dane dotyczą, "rzeczywisty i wolny wybór" w zakresie przetwarzania ich danych osobowych.
Max Schrems: "28 organizacji społeczeństwa obywatelskiego wzywa teraz władze do zapewnienia, że prawa podstawowe nie staną się towarem lub dobrem luksusowym. Jest to prawdopodobnie najważniejsza decyzja dotycząca praw do prywatności w UE od dekady"